Goranka Matić
Iskustvo u gužvi
Gostujuća retrospektivna izložba
Muzeja savremene umetnosti, Beograd

Galerija N: Muzej savremene umetnosti Vojvodine

Otvaranje: petak, 15. oktobar u 19h

Trajanje: 15. oktobar – 12. novembar 2021.

Kustoskinja izložbe: Una Popović, viša kustoskinja Muzeja savremene umetnosti, Beograd

Kustoskinja koordinatorka u MSUV: Gordana Nikolić, viša kustoskinja

Posle velikog uspeha u Beogradu, retrospektivna izložba fotografkinje Goranke Matić „Iskustvo u gužvi” gostuje u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu. Izložba će biti otvorena od 15. oktobra do 12. novembra i u organizaciji je Muzeja savremene umetnosti iz Beograda.

Goranka Matić prisutna je na umetničkoj sceni već četrdeset godina, a njen rad se od samih početaka  paralelno odvijao u domenima novinske, reportažne i umetničke fotografije. Izložba „Iskustvo u gužvi” (kako tokom proleća u MSUB, tako i predstojeća u MSUV) kroz podelu na pet žanrosvkih ili tematskih celina teži da istakne polivalentnost profesionalnog angažmana autorke – s jedne strane kao novinskog hroničara muzičkih, likovnih pa i političkih događaja, sa druge strane, posvećenog  umetničkog fotografa sa konceptualno zaokruženim autorskim projektima i ciklusima.

Goranka Matić: Portret umetnice Marije Vaude, 1995.

Iako su se teme i žanrovi razlikovali u zavisnosti od angažmana ali i prirode interesovanja, to nije uticalo na kreativnu poziciju Matićeve već, upravo suprotno, na ujednačavanje vizuelnog i semantičkog pristupa, koji se ogleda pre svega u jednako jasnoj autorskoj koncentrisanosti kako na ljude tako i na događaje i situacije. Otud i naziv ove retrospektivne izložbe – Iskustvo u gužvi, čija je namera upravo da se nepretenciozno, pomalo i poetično, imenuje proces rada Matićeve. Do njenog profesionalnog angažmana kao fotografa došlo je spontano, a sve je pratila i velika doza lične znatiželje i hrabrosti, pa i sklonost ka određenoj vrsti aktivizma, želja da se pri važnim kulturnim i društvenim dešavanjima deluje ne samo kao fotograf na zadatku i posmatrač već kao aktivni učesnik. Fotografisanje unutar gužve aktuelnog trenutka, bilo da se radi o rok koncertima osamdesetih ili političkim protestima devedesetih, osposobilo je Matićevu da na autentičan način prenese dramatiku događaja i psihologiju pojedinca, ali i da istovremeno poetiku prilagodi tada savremenim kretanjima u fotografiji i umetnosti.

U MSUV izložba će biti drugačije struktuirana, ali sa istovetnim već utvrđenim konceptualnim celinama kao u MSUB:

1. prva autorska izložba i radovi realizovani u mediju fotografije,
2. fotografije rok koncerata i protagonista novog talasa zajedno sa akterima likovne scene nastale osamdesetih godina u čijem je središtu bio Studentski kulturni centar (rok fotografija, način života aktera rok i umetničke scene, dizajn omota muzičkih albuma),
3. portreti (umetnici, reditelji, pisci, političari i dr.),
4. 10 godina protiv (fotografije sa političkih skupova, manifestacija i protesta u Beogradu 1990–2000),
5. umetnički projekti (projekti Moravice, Matrilinearno ogledalo, Memorabilije, Portreti sa prijateljicama, Ožiljci).

Goranka Matić svojevrsna je hroničarka zbivanja na umetničkoj, kulturnoj, društvenoj i političkoj sceni ove zemlje. Njena izložba u Muzeju savremene umetnosti sa preko 500 fotografija i materijala druge vrste (arhiva, dokumentacija, foto-eseji) protekla je veoma uspešno upravo zbog toga što se mogla interpretirati nezavisno od autorstva i tretirati kao problemska izložba koja omogućuje uvid u društvene i kulturne okolnosti nekadašnje države Jugoslavije, Srbije i Beograda, od početka osamdesetih godina pa do početka dvehiljaditih. Osim toga, izložba „Iskustvo u gužvi” posredno teži da ukaže i na dinamične i mnogostruke pozicije i uloge medija fotografije.

Biografija: 

Goranka Matić rođena je 1949. godine u Mariboru (Slovenija). Završila je studije istorije umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Od 1971. godine bila je stalni saradnik Studentskog kulturnog centra kao jedna od urednica likovnog programa i kustos galerije „Srećna nova umetnost”. Od 1978. do 1980. vodila je „Galeriju 45” na Novom Beogradu. Fotografijom se aktivno bavi od 1980. godine. Profesionalnu karijeru započela je u časopisu Džuboks, zatim Startu, Svijetu. Njene fotografije izlazile su u gotovo svim vodećim časopisima bivše Jugoslavije (Duga, Politika, Omladinske novine, Beorama, Ritam, Liberation, Polet, (New)Moment, Delo).  Bila je urednica fotografije u nedeljniku Vreme  (1990–2006), u dnevnom listu Politika (2006–2010) i na Radio-televiziji Srbije (2011–2015). 

Tokom osamdesetih godina, najznačajniji je njen rad u oblasti rok fotografije, naročito u okviru neformalnog pokreta nazvanog novi talas. Tada nastaju neki od kultnih omota ploča vodećih muzičara tog perioda (Idoli, U škripcu, Bajaga i instruktori, Đorđe Balašević i dr). Pored toga, njen fotografski opus sadrži i portrete umetnika, pisaca, reditelja, glumaca (ljudi sa umetničke i kulturne scene), ali i političara, snimljenih za izborne i razne druge vrste kampanja. Autorka je brojnih fotografija sa društveno-političkim temama nastalih tokom turbulentnih devedesetih.

Predavala je na Fakultetu političkih nauka i Fakultetu za medije i komunikaciju u Beogradu (foto-žurnalizam i dokumentarna fotografija).

Prva je žena fotograf član foto-sekcije ULUPUDS-a.

Tokom svoje umetničke karijere učestvovala je na brojnim kolektivnim i samostalnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Njeni radovi nalaze se u kolekciji Muzeja savremene umetnosti u Beogradu.

Dobitnica je nekoliko značajnih nagrada.

Nagrade:

1998. Nagrada na 39. Oktobarskom salonu „Ukusi su različiti” (foto: diptih Male i velike priče)

2002. Nagrada „Osvajanje slobode”, priznanje fondacije „Maja Maršićević-Tasić”

2005. Godišnja nagrada ULUPUDS-a

2019. Nagrada Udruženja novinara Srbije za životno delo

2021. Nagrada Fondacije „Tanja Petrović” za izuzetan doprinos afirmisanju kulture i umetnosti u medijima