Galerija N: Muzej savremene umetnosti Vojvodine

Trajanje: 06. novembar – 02. decembar 2020.

VLADAN JOLER, STEVAN KOJIĆ

Kustoskinja: Gordana Nikolić

Izložba predstavlja doktorske umetničke projekte autora Vladana Jolera i Stevana Kojića koji kritički reflektuju upotrebu savremenih tehnologija i njihovu ulogu u društvu. Autori se bave analizom nevidljivih infrastruktura Interneta, društvenih mreža i veštačke inteligencije (Joler), kao i propitivanjem efekata automatizovanih i autonomnih sistema (Kojić) koji proizvode različite društvene fenomene u kojima ključnu ulogu ima eksploatacija ljudskog rada, podataka i planetarnih resursa.

Pojam novi ekstraktivizam odnosi se na skrivene slojeve savremenih tehnoloških sistema i moći algoritma koji (uz prividnu interaktivnost) čine nove moduse eksploatacije ljudi, ljudskog znanja i afekata, kao i cele biosfere u kontekstu savremenog kapitalizma. Vizuelizacija ovih istraživanja autora je koncipirana kao svojevrsna medijska arheologija u formama umetničkih instalacija koje ukrštaju nauku, tehnologiju i prirodu – pre svega digitalne sisteme i organske objekte, kritičku kartografiju, tekst i analogne uređaje.

V. Joler – AI Atlas detail © sva prava pripadaju umetniku.

Vladan Joler u svom radu spaja istraživanje podataka, kontramapiranje, istraživačko novinarstvo, spisateljski rad, vizuelizaciju podataka, kritički dizajn i brojne druge discipline. On istražuje i vizuelizuje razne tehničke i društvene aspekte algoritamske transparentnosti, eksploatacije digitalnog rada, nevidljivih infrastruktura i mnogih drugih savremenih fenomena na preseku između tehnologije i društva.

Stevan Kojić kroz svoju umetničku praksu ispituje relacije između društva, tehnologije, nauke i prirode. Njegovi umetnički radovi, često u formi raznovrsnih medijskih instalacija, zasnivaju se na kritičnom odnosu autora prema dosadašnjim bio-art praksama, zaokupljenim fetišizacijom naučno-tehnoloških inovacija, kao i u ironičnom pristupu društvenim i umetničkim normama.

Kojić svoje interdisciplinarno istraživanje najčešće realizuje kroz hibridne instalacije, digitalne animacije i fotografiju.

Više o autorima:   Vladan Joler je univerzitetski profesor, istraživač i umetnik. Tokom 2018. godine, u saradnji sa Kejt Kroford, objavio je Anatomiju sistema veštačke inteligencije, mapu velikih razmera i oesej u kome istražuje ljudski rad, informacije i planetarne resurse koji su neophodni za razvijanje i funkcionisanje uređaja Amazon Echo, bežičnog zvučnika čije se funkcionisanje kontroliše glasom. Njegova prethodna studija, naslovljena Fejsbuk algoritamska fabrika, sadržala je dubinsko forenzičko istraživanje i vizuelno mapiranje algoritamskih procesa i vidova eksploatacije skrivenih u pozadini najveće društvene mreže. Među druge studije kojima je bio autor, a objavljene su poslednjih godina u izdanju nezavisnog istraživačkog kolektiva SHARE Lab, spadaju istraživanja koja se bave informatičkim ratom, analizom metapodataka, eksploatisanjem istorije pretraživanja interneta, nadzorom i arhitekturom interneta. U svojstvu kustosa organizovao je brojna događanja i okupljanja internet aktivista, umetnika i istraživača, uključujući tu događaje u organizaciji kolektiva SHARE u Beogradu i Bejrutu. Njegova umetnička praistorija ukorenjena je u medijskom aktivizmu i hakovanju igara. Stvaralaštvo Vladana Jolera uključeno je u kolekcije Muzeja moderne umetnosti (MoMA) u Njujorku, Muzeja Viktorije i Alberta i Muzeja dizajna u Londonu, a takođe je deo stalne postavke Centra Ars Electronica. Njegovi radovi izlagani su na više od stotinu međunarodnih izložbi, uključujući tu institucije i događaje kao što su: ZKM, XXII Milanski trijenale, HKW, Bečki bijenale, V&A, Transmediale, Ars Electronica, Biennale WRO, Šenžensko društvo za dizajn, Hjundai Motorstudio u Pekingu, MONA, Glassroom, La Gaite Lyrique, te Savet Evrope u Strazburu i Evropski parlament u Briselu. Dobitnik je brojnih nagrada, među kojima su nagrada Dizajn godine za 2019. godinu dodeljena od strane Muzeja dizajna u Londonu i S+T+ARTS ’19, počasno priznanje dodeljeno od strane Evropske komisije i Centra Ars Electronica. Pored stalne profesure na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, gde predaje na Odseku za nove medije, takođe je držao predavanja u brojnim obrazovnim i umetničkim institucijama, među kojima su Univerzitet u Oksfordu, Muzej Reina Sofía, CCCB, Kraljevska akademija umetnosti u Kopenhagenu, HfG-Karlsruhe, MG+MSUM, Univerzitet u Arhusu, Somerset haus, Hangar Barselona, Muzej evropskih i mediteranskih civilizacija u Marseju, kao i u okviru događanja kao što su Re:Publica, Transmediale, Ars Electronica, The Influencers, CCC, itd. Jolerovo stvaralaštvo profilisano je i o njemu je pisano u mnogim međunarodnim medijima kao što su BBC, CNN, WIRED, Independent, Tajms, Wallpaper*, Le Figaro, The Verge, Fast Company, +ARCH, ArtForum, Neural, LesJours, WeMakeMoneyNotArt i mnogi drugi. https://labs.rs/en/

Stevan Kojić (1973, Kikinda) diplomirao je i magistrirao na vajarskom odseku Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu. Završio je doktorske studije na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, gde je zaposlen kao redovni profesor na Katedri za nove likovne medije.

Izlagao je na grupnim i samostalnim izložbama u Austriji, Bosni i Hercegovini, Češkoj, Crnoj Gori, Francuskoj, Hrvatskoj, Italiji, Japanu, Južnoj Koreji, Kanadi, Makedoniji, Nemačkoj, Rumuniji, SAD, Slovačkoj, Sloveniji, Švajcarskoj, Tajvanu, Turskoj, kao i u Srbiji.

https://www.stevankojic.com